Τρίτη 16 Απριλίου 2013

Oι τρεις αξιοθαυμαστες νεανιδες της Θεσσαλονικης που μαρτυρησαν για τον Χριστο



site analysis







ΑΓΑΠΗ, ΕΙΡΗΝΗ, ΧΙΟΝΙΑ, 

νεάνιδες τῆς Θεσσαλονίκης, 

ποὺ ἐμαρτύρησαν 

ἐπὶ Διοκλητιανοῦ († 304) 

16 ᾿Απριλίου.

Απο αυθεντικα ιστορικα πρακτικα. 



Γι τ μαρτύριο τν τριν ατν κοριτσιν σώζεται τ κείμενο τοσυγχρόνου τους Μαρτυρολογίου, πο ποτε­λέ­­σθη­κε π τ πρακτικμις σύνθετης δίκης μ τν προσ­θήκη νς συντόμου διαφωτιστικογενικο προλόγου, λίγων στί­χων στν κάθε μία π τς παναληπτικς δίκες γι τν Ε­ρήνη κα νς πολ συντόμου πιλόγου. 

Φαίνεται τι πρόκειτο περ πεισοδίου στ ποο ρ­χικς σανμπεπλεγμένες δύο μάδες νέων χριστιανν, πο προφανς συνέπεσε ν συλληφθον ταυτοχρόνως κα συναν­τή­θηκαν μεταξύ τους σως τυχαίως στ γραφεο τς στυ­νο­μίας κα μέχρις νς σημείου συμπορεύθηκανÿ στν πρώ­τη μά­δα νκαν ο τρες νέες πο ποτελον ντι­κείμενοτούτου το ρθρου, στ δεύτερη νκαν τέσσερις νήλικοι νέοι, ο᾿Αγάθων, Κασία, Φιλίππα, Ετυχία. Ο πρό­λογος να­φέρεται μόνο στς τρες νέες, ο ποες σ σημεα το κει­μένου νο­μάζονται δελφές, ντ μέλη τς δεύτε­ρης μά­δας παρου­σιάζονται μόνο στν πρώτη δίκη κα παρα­πέρα τύχη τους γνοεται. 

Η διήγησις προϋποθέτει τόσο τ πρτο διάταγμα το Διοκλητιανο καττν Χριστιανν, πο παγόρευε τ χρ­σι κα κατοχ χριστιανικν βιβλίων (το Φεβρου­αρίου 303), σο κα τ τέταρτο πο διέτασσε τν προσ­φορ θυ­σιν στ εδωλα  τουλάχιστο τν βρσι εδωλο­θύτου πποιν θα­νάτου σ περίπτωση ρνήσεως (ρχν το 304). ᾿Αφο δ στνπί­λογο σαφς ρίζεται χρόνος τελέσεως το μαρ­τυ­ρίου  νάτη πατεία το Διοκλητιανο κα  γδόη το Μαξιμιανο, κα συγκεκριμένως πρώτη ᾿Απριλίου, ερισκό­μαστε στ τος 304. 

 


 ᾿Απ τν κθεσι μαρτυρεται τι ο τρες δελφές, πιθανς νεργ μέλη μις δελφότητος νέων χριστιανν μ πλουσία βιβλιοθήκη, φυγαν εθς μετ τν κρηξι το διωγ­μο, σ ψηλ ρος πλησίον τς Θεσσαλονίκης, πιθα­νς τν Χορτιάτη, φο κρυψαν στ σπίτι τους τ βιβλία. Η Ε­ρήνη σ᾿ ρώτησι το δικαστο παντ τι  πατέρας τους δν γνώ­ριζε τνπαρξι τν βιβλίων, λλ δν καθί­σταται σαφές, ν  διος ταν εδωλολάτρης  χριστιανός. Τ πό­μενο τος ο τρες κόρες συνελήφθηκαν, πάνω στ βουν  στν πόλι που εχαν πιστρέψει, ταυτοχρόνως περίπου μ τ μέλη τς λλης μάδος κι στάλθηκαν πτν στυνό­μο -τν βενεφικιάριο- Κάσσαν­δρο στν διοικητ τς πόλε­ως μ ναφορ του περ τς ρνήσεώς των ν φάγουν ε­δωλόθυτα. 

“Πρς σ τν κύριό μου,  στυνόμος Κάσσανδρος. Γνώριζε, κύριε, τι ᾿Αγάθων,  Ερήνη,  ᾿Αγάπη,  Χιόνη,  Κασία,  Φιλίππα κα  Ετυχία δν θέλουν ν φάγουν εδωλόθυταÿ γι᾿ ατ τος ναφέρω στνντιμότη­τά σου”. 

Κα ρχίζει  διαδικασία μ τς ρωταποκρίσεις. Η περιγραφ τςνακρίσεως, πο χει ξαχθε π τ πρα­κτι­κ μ λαφρς προσθαφαιρέσεις π τν συντάκτη, ν κα εναι ντελς τυπική, περικλείει λο τ μεγαλεο τν νεαρν τούτων χριστιανικν ψυχν. Οδιοικητς Δουλκί­τι­ος ξεκιν μ τν γενικ παρατήρησι πρς λους. 

“Τί μανία εναι ατή, ν μ πακούετε στ διαταγ τν θεοφιλεστάτων βασιλέων κα καισάρων μας;”. 

Στν ρώτησι, γιατ δν τρώγουν εδωλόθυτα παίρνει π τν ᾿Αγάπη τνπάντησι: 

Εχω πιστεύσει στν ζντα Θε κα δν θέλω ν πο­­λέσω τν συνείδησί μου”. 

Ο Δουλκίτιος συνεχίζει τς ρωτήσεις πρς τς λλες κόρες, γι τν λόγο πο δν πακούουν στς διαταγές, γι ν πάρ τς παντήσεις κατ σειρὰἀπ τν Ερήνη κα τ Χιόνη: 

“Γι τν φόβο το Θεο”. 

Εχω πιστεύσει στν ζντα Θε κα δν πράττω τοτο”. 

Ο διοικητς ξέδωσε πόφασι, πο ναγνώσθηκε στ κροατήριο, διτς ποίας καταδικάζονταν σ θάνατο πά­νω στν πυρ ο δύο μεγαλύτερες δελφές. 

“Γι τν ᾿Αγάπη κα τ Χιόνη, πειδ μ σεβ διά­νοια πραξαν νάντια πρς τ θεο θέσπισμα τν αθεντν μας αγούστων κα καισάρων,κολουθώντας κόμα τν νά­­ξια κα σάπια κα μισητ π λους τοςεσεβες θρη­σκεία τν Χριστιανν, διέταξα ν παραδοθον στν πυρά”. 

Στν πόφασι ατ προστίθεται τι  ᾿Αγάθων κα ο τέσσερις λλες κόρες, λόγω το νεαρο τς λικίας των, δν καταδικάσθηκαν σ θάνατο, διότι κατ τ ρωμαϊκ δίκαιο δν μποροσε ν πιβληθ τέτοια ποιν σνηλί­κους, δηλαδ σ πρόσωπα κάτω τν 18 τν. Καταδι­κάσθηκαν λοιπν ν γκλεισθον στ δεσμωτήριο. 

Τν πομένη μέρα π τν τελείωσι τν δύο κο­ρι­τσιν στν πυρά, Ερήνη προσήχθηκε πάλι στ δικα­στή­ριο. Εχε νακαλυφθ στ σπίτι τους λόκληρη βιβλιο­θήκη χριστιανικν ργων πο νκαν σ᾿ ατές. Στνέα δίκη  Δουλκίτιος προσπαθε ν ερη νήλικες συνενόχους, λλ νεαρ κόρη κφεύγει μ φελ δεξιοτεχνία τν εθεα πάν­τησι. 

- Ποις σ συνεβούλευσε ν φυλάξης ως σήμερα ατ τ δέρματα κα τκείμενα; 

Ο Θες  παντοκράτωρ, πο ζήτησε ν τν γα­πομε μέχρι θανάτου.

- Ποις γνώριζε τι ατ ερίσκονταν στ σπίτι πο κατοικοσες; 

- Κανένας λλος δν βλέπει παρ μόνο  Θες  παντοκράτωρ πογνωρίζει τ πάντα. 

- Τ περασμένο τος πο κρυφθήκατε; 

Οπου θέλησε  Θεός, στ βουνά, στν παιθρο. 

- Σ ποιν πήγατε; 

- Στν παιθρο, π βουν σ βουνό. 

- Ποιο σς διναν ψωμί; 

Ο Θες πο τ δίνει σ λους. 

Τ θος ατν τν χριστιανικν παιδιν ταν δα­μάντινο. Οχι μόνο τχριστιανική τους πίστι δν σαν δια­τεθει­μένα ν᾿ παρνηθον, λλ᾿ οτε τος διδασκάλους των δν σαν πρόθυμοι ν φανερώσουν οτε ατος πο τος περι­έθαλψαν, ν κα γνώριζαν τι τέτοια προδοσία θ λάφρυ­νε σοβαρ τ θέσι τους. 

Τ πίδικα κείμενα περιέχονταν χειρογράφως σ ποι­κίλης μορφς γραφικςλεςÿ διφθέρες, βιβλία, πινακίδες, κω­δικέλλους, σελίδες. Ολα ατκάηκαν δημοσία, ν  Ε­ρήνη γι σωφρονισμ καταδικάσθηκε νγκλεισθ σ πορ­νεο, παίρνοντας μερησίως να μόνο ρτο π τδιοικη­τήριο. Κανες μως δν δέχθηκε ν θίξη τν εγεν κόρη κα ταν διοικητς μαθε τοτο, τν νακάλεσε γι τρίτη κατ σειρ δίκη, κατόπιν τς ποίας ερκε τν τύχη τν δελφν της. 

Τ Μαρτυρολόγιο ατ προέρχεται π τν ποχ το πεισοδίου κα οπαραθέσεις π τν Α¢ πρς Θεσσα­λο­νι­κες πιστολ το Παύλουφείλονται στν δικαιολογη­μένη προσπάθεια το συντάκτη ν δείξη τι οτρες κόρες πο­τελον μι νέα δόξα γι τ Θεσσαλονίκη, πο ταν δη δο­ξασμένη π τν περίσσεια πίστι κα γάπη τν χριστιανν τςποχς το ποστόλου. 

Τ στ τν τριν κοριτσιν πο πέμειναν π τν πυρ εναι προφανς τι συνελέγηκαν π μέλη τς χρι­στια­νικς κοινότητος.᾿Ετάφηκαν σ κάποιο σημεο δυτι­κς τς πόλεως, σ μικρ πόστασιπ τ τείχη, που νεγέρ­θηκε νας ναΐσκος στν ρχή, πο ργότεραγινε μεγαλύ­τερος. Στς Διηγήσεις τν θαυμάτων το Αγίου Δημητρίου (Α 12, 9) ναφέρεται τ “σεβάσμιον τέμενος” τν τριν γί­ων μαρτύ­ρων Χιόνης, Ερήνης κα ᾿Αγάπης, λλ χνη του δν χουν ερεθ. 

Σύμφωνα μ ατ τ γνήσιο Μαρτυρολόγιο  Ερήνη μαρτύρησε τν 1᾿Απριλίου κα ο δελφές της μερικς μέ­ρες νωρίτερα. Μ βάσι αττν μερομηνία τ ρχαα Μαρτυρολόγια τοποθετον τ μνήμη τους σκάποια π τς πρτες μέρες το ᾿Απριλίου, π 1 ως 7, χωρς γενι­κσυμφωνία. Τ σχον μως λληνικ συναξάριο τν το­ποθετε στς 16᾿Απριλίου κα στς 22 Δεκεμβρίου σ συν­δυασμ μ τς ᾿Αναστασίας τςΦαρμακολυτρίας κα το Χρυσογόνου κα μάλιστα στν ᾿Ακυηλία. Ατ παράδοσις, πο κολουθεται κα π τ λατινικ Passio, εναι τελείως ξένη πρς τ πράγ­ματα. Η βενεδικτίνη μονα­χ Ροσβίτα, κατ τν 10ο αἰῶνα, χρησιμοποίησε τ πει­σόδιο τν τρι­ν δελφν ς θέμα τς κωμωδίας της Dulcitius, γραμμέ­νης λατινικά, που παρουσιά­ζει τν ρεττν ερν παρ­θένων ν θριαμβεύη π το κυ­βερνήτη, σ ντίθεσι πρς τ διαγωγ τν διεφθαρμένων γυ­ναίων τς παγανικς λατινι­κς κωμωδίας. 



ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: P. Franchi de’ Cavalieri, “Nuove note agio­grafiche. Il testo greco originale degli Alti delle SS. Agape, Irene e Chione”, Studi e Testi 9 (1902) 1-19. Musurillo, H., The Acts of the Christian Martyrs, Oxford 1972, xlii-xliii, σσ. 280-292. Χρή­στου, Π. Κ., Τ μαρτύ­ρια τν ρχαίων Χριστιανν, Θεσσαλονίκη 1978, σσ. 78-79, 304-327. AASS Aprilis I, Venezia 1937, σσ. 235-250. Rosvi­ta, Dulcitius, PL 137, 993-1002. Synaxarium Con­stantinopolitanum, στ. 605-606. Knopf, R., Kruger, G., Ausgewahlte Martyrerakten, 19293, óó. 95-100. Delehaye, H., Les passions de Mar­tyrs, 145-143. N. di Gri­goli, “Agape, Chione e Irene”, BS 1 (1961) 303-304. 

Π.Χ 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου